VNN - Nhiều người nghĩ rằng, vụ án tham nhũng Vinashin đã khép với những bản án nghiêm khắc dành cho các bị cáo sau phiên tòa phúc thẩm tháng 8/2012. Tuy nhiên một con cá lớn vẫn nằm ngoài lưới và mới đây mới bị bắt giữ: Giang Kim Đạt tham ô hơn 18 triệu USD.
Vụ án Vinashin chưa thể khép lại...
Ngày 14/7, Tổng cục An ninh (Bộ Công an) thông báo kết quả điều tra ban đầu hành vi phạm tội của Giang Kim Đạt và đồng phạm trong vụ án tham nhũng tại Vinashin, tham ô 18,6 triệu USD của Nhà nước.
Đánh giá về vụ án, một cán bộ điều tra cho biết, đây là vụ án mà số tài sản tham nhũng được thu hồi cho Nhà nước rất lớn, lên đến hàng chục triệu USD. Việc bắt giữ Giang Kim Đạt, nguyên quyền Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH một thành viên vận tải viễn dương Vinashin thuộc tập đoàn Vinashin (gọi tắt Vinashinlines) là một chiến công đặc biệt xuất sắc, thể hiện sự quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng, sự kiên quyết, kiên trì, bền bỉ của cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an dưới sự chỉ đạo trực tiếp, sâu sát của Đại tướng Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an.
Một lãnh đạo của Tổng cục An ninh nhớ lại hành trình 5 năm săn lùng Giang Kim Đạt. Ngày đó, vào trung tuần tháng 3/2010, Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng có thông báo kết luận Phạm Thanh Bình, nguyên Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghiệp tàu thủy Việt Nam (Vinashin - nay là Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy) có dấu hiệu thiếu tinh thần trách nhiệm, cố ý làm trái, có biểu hiện vụ lợi cá nhân, gây hậu quả nghiêm trọng về kinh tế, chính trị, xã hội.
Ngày 3/8/2010, Tổng cục An ninh II (nay là Tổng cục An ninh) xác lập chuyên án điều tra những hành vi sai phạm trong quản lý kinh tế của một số cá nhân tại Vinashin.
Quá trình điều tra, Tổng cục An ninh chỉ đạo Cục An ninh kinh tế tổng hợp phối hợp Cục An ninh điều tra, các đơn vị nghiệp vụ và Công an các địa phương đã khởi tố 12 vụ, 39 bị can, bắt tạm giam 30 bị can và truy nã 2 đối tượng.
Phần 1 vụ án đã khép lại sau phiên tòa phúc thẩm cuối tháng 8/2012, trong đó Phạm Thanh Bình bị phạt 20 năm tù, phải bồi thường thiệt hại hơn 500 tỉ đồng; Trần Văn Liêm, nguyên Tổng giám đốc Công ty viễn dương Vinashin 19 năm tù, buộc bồi thường hơn 495 tỉ đồng... Các bị cáo còn lại cũng buộc phải bồi thường nhiều tỉ đồng.
Thời điểm đó, vụ án Vinashin phát lộ gây chấn động dư luận bởi sự móc ngoặc, ăn chia, gây thất thoát số tiền, tài sản cực lớn của Nhà nước, gây bức xúc dư luận và đặt ra áp lực lớn trong cuộc đấu tranh chống tham nhũng. Trước bối cảnh đó, việc điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đối với Phạm Thanh Bình và đồng phạm đã được các cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện khẩn trương, tích cực, các bản án của phiên tòa phúc thẩm đảm bảo tính nghiêm minh, đúng người, đúng tội.
Tuy nhiên, khi phần 1 của vụ án khép lại, cơ quan điều tra vẫn còn rất nhiều việc phải làm bởi còn một số đối tượng liên quan trong vụ án bỏ trốn, kéo theo số tiền, tài sản lớn của Nhà nước rơi vào tay đối tượng tham nhũng chưa được thu hồi, kẻ tham nhũng chưa bị xử lý, trừng phạt.
Dòng tiền chảy vào gia đình nhà Giang Kim Đạt như thế nào?
Theo tài liệu cơ quan an ninh điều tra (ANĐT), một trong số những đối tượng là mắt xích quán trọng của vụ án này là Giang Kim Đạt, nguyên trưởng phòng Kinh doanh Vinashin.
Đạt sinh năm 1977, quê ở Thái Thượng, Thái Thụy, Thái Bình, có hộ khẩu tại phường Bình An, quận 2, TPHCM. Theo cơ quan ANĐT, Đạt nguyên là quyền Trưởng phòng kinh doanh của Công Vinashinlines đã có hành vi cố ý làm trái và “rút ruột” trong vụ mua tàu Hoa Sen. Trước khi vụ án được khởi tố, Giang Kim Đạt đã “đánh hơi” vụ việc nên nhanh chân cao chạy xa bay ra nước ngoài...
Ngày 23/8/2010, cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can đối với Giang Kim Đạt, đồng thời ra quyết định truy nã và ngày 8/11/2010 gửi thông báo truy nã đến Interpol.
Quá trình truy bắt, Tổng cục An ninh chỉ đạo Cục An ninh kinh tế tổng hợp phối hợp các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an, Interpol áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ truy tìm Đạt nhưng không có kết quả. Đối tượng có sự chuẩn bị tâm lí lẩn trốn, sử dụng nhiều thủ đoạn hết sức tinh vi để che giấu hành vi phạm tội, không để lại bất cứ chứng cứ nào.
Trong thời gian dài, vụ việc tưởng chừng đã đi vào ngõ cụt khi không ít lần tổ chức trinh sát, xác minh nhưng không thành công. Các trinh sát an ninh mà chủ công Cục An ninh kinh tế tổng hợp luôn trăn trở với câu hỏi về khoản lỗ, nợ lên đến 10.000 tỉ đồng của Công ty Vinashinlines, công ty này rơi vào tình trạng phá sản, đội tàu biển cũ được Giang Kim Đạt và đồng phạm mua về thì nhiều tàu chỉ như khối sắt, không thể hoạt động, trong khi số tàu khác bị bắt giữ ở nước ngoài.
Cơ quan ANĐT xác định khối tài sản bất minh mà Đạt tham ô tài sản của nhà nước ước tính hàng trăm tỉ đồng đứng tên người thân gia đình Giang Kim Đạt.
Trong nhiều cuộc họp của CQĐT, Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang chỉ rõ: việc mở rộng điều tra, truy bắt các đối tượng còn bỏ trốn trong vụ án Vinashin, trong đó có đối tượng Giang Kim Đạt là yêu cầu quan trọng. Quá trình điều tra, cần phải tính toán các biện pháp vừa đảm bảo việc bắt giữ thành công, vừa thu hồi được tài sản cho Nhà nước. “Việc điều tra, mở rộng vụ án phải đảm bảo tính hiệu quả, triệt để, còn một đối tượng bỏ trốn, còn những khoản tiền của Nhà nước trong vụ án bị thất thoát là chúng ta còn mắc nợ với Đảng, với nhân dân".
Và ngày 7/7 vừa qua, các cán bộ chiến sỹ các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an đã bắt được Giang Kim Đạt.
Theo cơ quan ANĐT đã làm rõ, khối tài sản có dấu hiệu nghi vấn của một số người thân trong gia đình Đạt. Lãnh đạo Tổng Cục An ninh cho biết, qua các tài liệu, ban chuyên án phát hiện khối tài sản lớn gồm gần 40 bất động sản tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội như căn hộ cao cấp, biệt thự, xe ô tô... Phần lớn số tài sản này do những người thân trong gia đình Đạt đứng tên.
Trước khi Giang Kim Đạt bị bắt, một câu hỏi lớn mà cơ quan ANĐT phải làm rõ là nguồn gốc khối tài sản này của người thân Đạt từ đâu mà có?
Quá trình điều tra, cơ quan ANĐT cũng phát hiện một nguồn tiền lớn được chuyển về cho bố đẻ của Đạt là ông Giang Văn Hiển (SN 1950, trú tại quận 2, TP Hồ Chí Minh) đứng tên.
Dòng tiền chuyển vào tài khoản của ông Hiển được chuyển từ nước ngoài, thông qua việc mở các tài khoản tại nhiều ngân hàng khác nhau ở trong và ngoài nước...
Từ việc phát hiện dòng tiền này, Cục An ninh kinh tế Tổng hợp, Cục An ninh điều tra và một số đơn vị nghiệp vụ khác chứng minh được các hoạt động giao dịch tiền qua các công ty môi giới, mua bán, thuê tàu của phía nước ngoài.
Đi sâu điều tra, phát hiện Đạt trực tiếp tham gia quá trình đàm phán giá cả, điều khoản hợp đồng mua 7 tàu cũ. Đạt thỏa thuận với các công ty bán tàu hưởng hoa hồng 1%, tiền được chuyển thông qua công ty môi giới mua bán tàu. Tổng số tiền Đạt hưởng lợi từ các giao dịch mua 7 tàu khoảng 1 triệu USD.
Ngoài ra, Đạt còn khai thác 9 tàu khác. Trong quá trình đàm phán, ký kết hợp đồng cho thuê tàu, Đạt thỏa thuận với các đối tác nước ngoài giảm giá thuê để hưởng chênh lệch với tổng số tiền chiếm hưởng khoảng 17,6 triệu USD.
